Αριθμός αντικειμένου
ΕΜ 8116
Δημιουργός
Εργαστήριο αττικό
Είδος
Επιγραφή
Εποχή
Κλασική εποχή
Χρονολόγηση
440-430 και 424/3 π.Χ.
Διαστάσεις
Ύψος: 0,31 μ.
Μήκος: 0,39 μ.
Πλάτος: 0,105 μ.
Υλικό
Μάρμαρο Πεντέλης
Θέση
Πρώτος όροφος, δυτικά
Τμήμα στήλης με ψηφίσματα σχετικά με τον ναό της Αθηνάς Νίκης. Βρέθηκε το 1896 στη βόρεια πλαγιά της Ακρόπολης. Η πάνω πλευρά της στήλης είναι λοξά κομμένη, φέρει αναθύρωση και δύο ορθογώνιους τόρμους για τη στερέωση είτε ενός ακόμα λίθου με άλλο κείμενο είτε διακοσμητικού αναγλύφου.
Τα ψηφίσματα είναι χαραγμένα στοιχηδόν και στις δύο όψεις της στήλης και δεν χαράχτηκαν ταυτόχρονα. Στη μία όψη σώζονται δεκαεπτά στίχοι με είκοσι εννέα γράμματα του αττικού αλφαβήτου στον κάθε στίχο. Χρονολογείται το 440-430 π.Χ., εκδόθηκε όταν πρυτάνευε η Λεοντίδα φυλή και αφορά στην αναδιοργάνωση της λατρείας και τον προγραμματισμό κατασκευαστικών έργων.
Συγκεκριμένα αναφέρεται στην ανάδειξη με κλήρο της ιέρειας της Αθηνάς Νίκης. Η κλήρωση της ιέρειας είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς αποτελεί ένδειξη δημοκρατικών πρακτικών ακόμη και σε θέματα λατρείας. Η αμοιβή της καθορίζεται στις πενήντα δραχμές ετησίως αλλά και στην παραχώρηση μεριδίου από τις δημόσιες θυσίες. Στη συνέχεια η επιγραφή αναφέρεται στην κατασκευή θύρας για το ιερό, σύμφωνα με τους όρους της συγγραφής υποχρεώσεων που θα έπρεπε να συντάξει ο αρχιτέκτονας Καλλικράτης, στη δημοπράτηση του έργου κατά τη διάρκεια της ίδιας πρυτανείας από τους πωλητές -υπεύθυνους για τη διαχείριση της δημόσιας περιουσίας και την ανάθεση δημόσιων έργων- καθώς και στην οικοδόμηση ναού και βωμού από τον ίδιο αρχιτέκτονα. Τέλος, στο κείμενο περιλαμβάνεται και μία τροπολογία, ύστερα από πρόταση κάποιου Εστιαίου, με την οποία ορίζεται τριμελής επιτροπή που θα συνεργαστεί με τον Καλλικράτη σε καθήκοντα που δεν γνωρίζουμε αφού ο λίθος έχει στο σημείο αυτό σπάσει.
Σύμφωνα με επιγραφικά και αρχαιολογικά δεδομένα, καθώς και κριτήρια της ιστορίας της τέχνης, ο τεχνίτης που εργάστηκε για τη χάραξη του ψηφίσματος πιθανώς είχε εργαστεί και στους οικονομικούς απολογισμούς του χάλκινου αγάλματος της Αθηνάς Προμάχου.
Από το ψήφισμα της άλλης όψης, το οποίο σώζεται επίσης αποσπασματικά, έχουν σωθεί έντεκα στίχοι με τους πρώτους έξι χαραγμένους σε αττικό και τους υπόλοιπους σε ιωνικό αλφάβητο. Τα γράμματα μετά τον έβδομο στίχο είναι μικρότερα σε μέγεθος και η στοιχηδόν διάταξη αποκλίνει προς τα δεξιά, υποδηλώνοντας ότι εργάστηκαν δύο χαράκτες.
Το ψήφισμα, το οποίο χρονολογείται το 424/3 π.Χ., εισηγήθηκε ο Καλλίας, όταν πρυτάνευε η Αιγηίδα φυλή, γραμματέας ήταν ο Νεοκλείδης και επιστάτης ο Αγνόδημος. Σε αυτό αποφασίζεται ότι οι κωλακρέτες, σώμα οικονομικών αξιωματούχων, θα καταβάλουν πενήντα δραχμές ετήσιο μισθό στην ιέρεια της Αθηνάς Νίκης, τον μήνα Θαργηλιώνα.
Είναι αξιοσημείωτο ότι για πρώτη φορά γίνεται λόγος για δημοκρατική ανάδειξη ιέρειας ανάμεσα από όλες τις αθηναίες με κλήρωση καθώς μέχρι τότε, ιερείς και ιέρειες, επιλέγονταν από συγκεκριμένο γένος. Η ιέρεια του ψηφίσματος φαίνεται ότι κράτησε το αξίωμά της για μεγάλο χρονικό διάστημα, ίσως και μέχρι το τέλος της ζωής της. Έχει προταθεί ότι ήταν η Μυρρίνη η οποία αναφέρεται σε ταφική στήλη του 410 π.Χ. που βρίσκεται στο Επιγραφικό Μουσείο (EM 13132). Το ίδιο όνομα μαρτυρείται σε μαρμάρινη λήκυθο με παράσταση γυναίκας, σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (ΕΑΜ 4485), αλλά και στην κωμωδία του Αριστοφάνη «Λυσιστράτη».
Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώσουμε την εμπειρία σας στον ιστότοπό μας
Η χρήση των δεδομένων σας περιγράφεται στις ρυθμίσεις απορρήτου