Ψηφίσματα για τη Μεθώνη της Πιερίας
Αριθμός αντικειμένου
ΕΜ 6596
Δημιουργός
Εργαστήριο αττικό
Είδος
Επιγραφή
Εποχή
Κλασική εποχή
Χρονολόγηση
430/29, 426/5, 424/3 π.Χ.
Διαστάσεις
Ύψος: 1,04 μ.
Μήκος: 0,55 μ.
Πλάτος: 0,12 μ.
Διαστάσεις αναγλύφου: 0,21 x 0,41 μ.
Βάθος αναγλύφου: 0,015 μ.
Υλικό
Μάρμαρο Πεντέλης
Θέση
Πρώτος όροφος, βόρεια
Βρέθηκε στο θέατρο του Διονύσου. Περιλαμβάνει τέσσερα ψηφίσματα από τα οποία μόνο δύο σώζονται ακέραια. Με αυτά οι Αθηναίοι θεσπίζουν οικονομικά, εμπορικά και στρατιωτικά προνόμια για τη σύμμαχό τους Μεθώνη, πόλη στρατηγικής σημασίας στον Θερμαϊκό κόλπο, από την οποία η Αθήνα μπορεί να προωθεί τις εμπορικές της δραστηριότητες και να ανεφοδιάζει τα πλοία της.
Το πρώτο ψήφισμα χαράχτηκε το 430/29 π.Χ., στις αρχές του Πελοποννησιακού πολέμου. Ορίζει ότι οι Μεθωναίοι θα καταβάλλουν στους Αθηναίους ως ετήσιο φόρο το ένα εξηκοστό των κερδών του προηγούμενου έτους, ενώ οι παλαιότερες οφειλές τους θα επανεκτιμηθούν θετικά. Ορίζει επίσης ότι θα ζητηθεί από τον βασιλιά της Μακεδονίας Περδίκκα Β΄ να μη διέρχεται με στρατό από τη χώρα τους και να επιτρέψει την ελεύθερη διακίνησή τους στην ξηρά και τη θάλασσα.
Με το δεύτερο ψήφισμα, του 426/5 π.Χ., παραχωρείται στη Μεθώνη το προνόμιο να εισάγει από την πόλη του Βυζαντίου ορισμένη ποσότητα σιτηρών ετησίως ενώ τους εξαιρεί από στρατιωτικές υποχρεώσεις. Από το τρίτο ψήφισμα, του 424/3 π.Χ., σώζεται μόνο το όνομα της πρυτανεύουσας φυλής και του επιστάτη και από το τελευταίο ψήφισμα, του 423 π.Χ., διατηρείται στους πρώτους στίχους το όνομα του γραμματέα της Βουλής Φαίνιππου.
Στο ανάγλυφο που κοσμεί το πάνω μέρος της στήλης η Αθηνά, καθισμένη σε βράχο, απλώνει το χέρι στην Άρτεμη, που συνοδεύεται από κυνηγετικό σκυλί.
Πιττάκης, Κ. Σ., «Τεύχος Απριλίου-Μαΐου. Σημειώσεις επί των λιθογραφημάτων», Αρχαιολογική Εφημερίς 1838, σελ. 96-98, εικ. 45, αρ.κατ. 45
Rangabé, A. R, Antiquités Helléniques ou Répertoire d'inscriptions ou d'antiquités découvertes depuis l'affranchissment de la Grèce, I, Athènes, 1842, σελ. 313-328, εικ. 7, αρ.κατ. 250
Schöne, R., Griechische Reliefs aus athenischen Sammlungen, Leipzig, 1872, σελ. 24-25, εικ. 8, αρ.κατ. 50
Dumont, A., «Miroirs Grecs ornés de figures au trait», Monuments Grecs (publiés par l'Association pour l'encouragement des études greques en France), ΙΙ, 1873, σελ. 37-38
Dumont, A., «Deux bas-reliefs athéniens datés», Bulletin de Correspondance Hellénique 2, 1878, σελ. 563, 566
Le Bas, M. P., Reinach, S., Voyage Archéologique en Grèce et en Asie Mineure 1842-1844, σχολιασμένη έκδοση, Paris, 1888, σελ. 63, εικ. 34
Gardner, P., «Countries and Cities in Ancient Art», Journal of Hellenic Studies 9, 1888, σελ. 54-55
Farnell, L. R., The cults of the Greek States I, Oxford, 1896-1907, σελ. 351
Svoronos, J. N., Das Athener Nationalmuseum, Athen, 1908-1937, σελ. 664, εικ. 205.1, αρ.κατ. 428
Kern, O., Inscriptiones graecae. Collegit Otto Kern, Bonn, 1913, σελ. XI, εικ. 15, αρ.κατ. 15
Matz, F., Die Naturpersonifikationen in der griechischen Kunst, Goettingen, 1913, σελ. 55
Sylloge Inscriptionum Graecarum. Tertium edita, σελ. 92-94, αρ.κατ. 75
Walter, O., Beschreibung der Reliefs im kleinen Akropolismuseum in Athen, Wien, 1923, σελ. 20
Kjellberg, E., Studien zu den attischen Reliefs des V. Jahrhunderts v. Chr. (διδακτορική διατριβή), Uppsala, 1926, σελ. 139
Halliday, W. R., The Greek Questions of Plutarch, Oxford, 1928, σελ. 64-65
Diepolder, H., Die attischen Grabreliefs des 5. und 4. Jahrhunderts v. Chr., Berlin, 1931, σελ. 18
Speier, H., «Zweifiguren-Gruppen im fünften und vierten Jahrhundert vor Christus», Mitteilungen des Deutschen Archäologischen Instituts, Römische Abteilung 47, 1932, σελ. 90
Binneboessel, R., Studien zu den attischen Urkundenreliefs des 5. und 4. Jahrhunderts v. Chr., Leipzig, 1932, σελ. 3, 20, 26-27, αρ.κατ. 3
Walter, O., «Die heilige Familie von Eleusis», Jahreshefte des Österreichischen archäologischen Instituts in Wien 30, 1937, σελ. 53-54
Picard, C., La Sculpture II. Période Classique - Ve siècle, Manuel d'Archéologie Grecque II. 2, Paris, 1939, σελ. 838
The Athenian Tribute Lists 1 , αρ.κατ. 120, 162-163, 209, 212 D3-6
The Athenian Tribute Lists 2 , αρ.κατ. 48-49.1
Tod, M. N., A Selection of Greek Historical Inscriptions 2, Oxford, 1946-48, σελ. 129-132, αρ.κατ. 61
The Athenian Tribute Lists 3 , αρ.κατ. 133-137
Supplementum Epigraphicum Graecum 25 , αρ.κατ. 27
Meiggs, R., D. Lewis, Greek Historical Inscriptions to the end of the fifth century B.C., Oxford, 1969, σελ. 176-180, αρ.κατ. 65
Mitropoulou, E., Corpus I: Attic Votive Reliefs of the 6th and 5th Centuries B.C, Athens, 1977, σελ. 172, εικ. 77, αρ.κατ. DR 5
Supplementum Epigraphicum Graecum 32 , αρ.κατ. 8
Supplementum Epigraphicum Graecum 38 , αρ.κατ. 3
Inscriptiones Graecae Ι3 , αρ.κατ. 61
Fornara, Ch. W., Translated documents of Greece and Rome 1. Archaic times to the end of the Peloponnesian War, Cambridge, 1983, σελ. 143-146, αρ.κατ. 128
Meyer, M., Die griechischen Urkundenreliefs, Mitteilungen des Deutschen Archäologischen Instituts. Athenische Abteilung: Beiheft 13, Berlin, 1989, σελ. 265, εικ. 4.1, αρ.κατ. A4
Brodersen, K., W. Günther, H. Schmitt, Historische griechische Inschriften in Übersetzung. Die archaische und klassische Zeit, I, Darmstadt, 1992, σελ. 73-74, αρ.κατ. 104
Lawton, C., Attic document reliefs, Oxford, 1995, σελ. 81-82, εικ. 1, αρ.κατ. 2
Brun, P., Impérialisme et démocratie à Athènes. Inscriptions de l’époque classique (c. 500-317 av. J.-C.), Paris, 2005, σελ. 45-48 , αρ.κατ. 15
Blanshard, A., «The problems with honouring Samos: an Athenian document relief and its interpretation», στο Z. Newby, R. Leader-Newby (επιμ.), Art and Inscriptions in the Ancient World, Cambridge, 2007, σελ. 21
Λαγογιάνη-Γεωργιαράκου, Μ., Κ. Μπουραζέλης (επιμ.), Έδοξεν τη βουλή και τω δήμω. Η Αθηναϊκή Δημοκρατία μιλάει με τις επιγραφές της, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, Αθήνα, 2007, σελ. 84-87, αρ.κατ. 9
Ματθαίου, Α., Γ. Μαλούχου, Συνοπτικός κατάλογος των επιγραφών της Ακροπόλεως, Αθήνα, 2012, σελ. 23
Μπέσιος, Μ., Γ. Τζιφόπουλος, Α. Κότσωνας, Μεθώνη Πιερίας Ι: επιγραφές, χαράγματα και εμπορικά σύμβολα στη γεωμετρική και αρχαϊκή κεραμική από το "Υπόγειο" της Μεθώνης Πιερίας στη Μακεδονία, Θεσσαλονίκη, 2012, σελ. 22-26, 36 και υποσημ. 48
Ματθαίου, Α., «Οι Επιγραφές της Ακροπόλεως», Ανθέμιον 27, 2016, σελ. 8-9, εικ. 14
Παντερμαλής, Δ., Ελευθεράτου, Σ., Βλασσοπούλου, Χ., Μουσείο Ακρόπολης. Οδηγός, Αθήνα, 2016, σελ. 278-279, εικ. 338
Sawtell, C., Non-Citizen Commemoration in Fifth and Fourth Century BC Attica (διδακτορική διατριβή), Sheffield, 2018, σελ. 195, 299, αρ.κατ. DR 4
