ΤΟ ΚΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ

Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός του κτηρίου

Αρχιτεκτονικό γραφείο Bernard Tschumi Architects, Νέα Υόρκη

Bernard Tschumi, Επικεφαλής Σχεδιαστής και Αρχιτέκτονας
Joel Rutten, Αρχιτέκτονας του Έργου

Συνεργαζόμενο αρχιτεκτονικό γραφείο Μιχάλη Φωτιάδη, Αθήνα

Σύμβουλοι

Κατασκευή: Α.Δ.Κ. και Arup, Νέα Υόρκη
Ηλεκτρομηχανολογικά: Μ.Μ.Β. Όμιλος Μελετών Α.Ε. και Arup, Νέα Υόρκη
Εδαφοτεχνικά: Μηχανική Γεωστατική και Arup, Νέα Υόρκη
Φωτισμός: Arup, Λονδίνο
Γενικός Ανάδοχος: Άκτωρ Α.Ε.
Λεωνίδας Πάκας, Διευθυντής Έργου
Κωστής Σκρουμπέλος, Αρχιτεκτονικός Σύμβουλος
Σύμβουλος Υαλοκατασκευών: Hugh Dutton Associates (H.D.A.)

Θέση

Το Μουσείο Ακρόπολης βρίσκεται 300 περίπου μέτρα νοτιοανατολικά του Παρθενώνα, στην ιστορική συνοικία Μακρυγιάννη. Η είσοδος του Μουσείου βρίσκεται στην αρχή του πεζόδρομου της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, του κεντρικού άξονα του δικτύου των ενοποιημένων αρχαιολογικών χώρων της πόλης. Ο τελευταίος όροφος του Μουσείου, η Αίθουσα του Παρθενώνα, προσφέρει πανοραμική θέα της Ακρόπολης και της σύγχρονης Αθήνας.

Αρχιτεκτονική Περιγραφή

Το μέγεθος, αλλά σε μεγάλο βαθμό και το σχήμα του Μουσείου Ακρόπολης προσδιορίστηκε από τα ίδια τα εκθέματά του, ειδικά από τα τεράστια σύνολα των αρχιτεκτονικών γλυπτών, όπως τα μεγάλα αετώματα των αρχαϊκών ναών και κυρίως τα γλυπτά του Παρθενώνα. Η έκθεση των τελευταίων απαιτούσε μια ορθογώνια αίθουσα με τις αναλογίες του αρχαίου ναού και εμβαδόν τουλάχιστον 3.200 τ.μ. Η βάση του Μουσείου, αντίθετα, έπρεπε να προσαρμοστεί με επιτυχή τρόπο στα ερείπια των αρχαίων κτηρίων που είχε φέρει στο φως η μεθοδική ανασκαφή του οικοπέδου. Χρειάστηκαν πολλοί μήνες συνεργασίας αρχιτεκτόνων και αρχαιολόγων για να βρεθούν οι κατάλληλες θέσεις για τους πασσάλους θεμελίωσης, δίχως να θιγούν οι αρχαιότητες. Η αρχαιολογική ανασκαφή αντιμετωπίστηκε ως ένα τεράστιο έκθεμα του Μουσείου, ενώ για τα πολύ σημαντικά κινητά της ευρήματα προβλέφθηκε μουσειακή παρουσίασή τους μέσα στον ανασκαφικό χώρο.

Η αρχιτεκτονική του Μουσείου επιδιώκει με τόλμη, χρησιμοποιώντας υψηλής διαφάνειας υαλοστάσια, την οπτική σύνδεση των εκθεμάτων του με τον βράχο και τα μνημεία της Ακρόπολης. Συγχρόνως, επιτρέπει την πανοραμική θέαση των ιστορικών λόφων και των βουνών της Αττικής, αλλά και του σύγχρονου αστικού περιβάλλοντος. Παράλληλα, χάρη στα γυάλινα δάπεδα στο εσωτερικό του, είναι ορατός ο αρχαιολογικός χώρος που εκτείνεται στα θεμέλιά του. Με τον τρόπο αυτό το Μουσείο δεν απομονώνεται, αντίθετα γίνεται η συνέχεια του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος και δηλώνει τη σχέση του με αυτό.

Οι εκθεσιακές ενότητες είναι κατά κύριο λόγο τοπογραφικές. Η πρώτη μεγάλη αίθουσα είναι μια γυάλινη ράμπα, με ευρήματα από τις κλιτύες (πλαγιές) της Ακρόπολης. Μετά την άνοδο, στον πρώτο όροφο, στο τμήμα με την υψηλή οροφή και τους φωταγωγούς, παρουσιάζονται τα εκθέματα της αρχαϊκής Ακρόπολης, ενώ στο υπόλοιπο τα γλυπτά του ναού της Αθηνάς Νίκης και του Ερεχθείου, καθώς και τα αρχιτεκτονικά μέλη των Προπυλαίων. Η κορύφωση της έκθεσης, ο τρίτος όροφος, είναι αφιερωμένος αποκλειστικά στα γλυπτά του Παρθενώνα. Η τελευταία εκθεσιακή ομάδα, στο βόρειο τμήμα του πρώτου ορόφου, περιλαμβάνει έργα από τον 5ο αι. π.Χ. μέχρι το τέλος της αρχαιότητας.

Η κατασκευή του κτηρίου

Στατιστικά Στοιχεία

Αριθμός ορόφων: Τρία κύρια επίπεδα και δύο ενδιάμεσα επίπεδα
Συνολικό εμβαδόν: 23.000 τ.μ.
Εμβαδόν εκθεσιακού χώρου: 14.000 τ.μ.
Αριθμός υποστυλωμάτων στον χώρο της αρχαιολογικής ανασκαφής: 43
Αριθμός υποστυλωμάτων στην Αίθουσα της Αρχαϊκής Ακρόπολης: 28
Διαστάσεις της Αίθουσας του Παρθενώνα: 39 x 84 μ.
Συνολικό εμβαδόν υαλοπινάκων: 1.302 τ.μ.

Υλικά

Σκελετός: Οπλισμένο σκυρόδεμα και χάλυβας
Γυάλινη πρόσοψη: Καθαρό γυαλί με χαμηλά επίπεδα σιδήρου, αόρατη επιλεκτική επίστρωση για την προστασία από την υπέρυθρη ακτινοβολία και επίθετες κεραμικές κουκκίδες
Εσωτερικός πυρήνας: Προκατασκευασμένο και κατασκευασμένο επιτόπου σκυρόδεμα με διατρήσεις για ηχομόνωση
Γυάλινες οροφές: Γαλακτωμένοι υαλοπίνακες
Κιγκλιδώματα: Υαλοπίνακες με χαλύβδινες κουπαστές
Δάπεδα: Μπεζ μάρμαρο στους εκθεσιακούς χώρους· σκούρο μάρμαρο στους χώρους κίνησης επισκεπτών· πολύφυλλο γυαλί ασφαλείας με αντιολισθητική επιφάνεια
Προθήκες: Μαρμάρινα βάθρα, γυάλινες βιτρίνες και χαλύβδινες εσοχές